4 Điều cần biết khi phun thuốc trừ sâu cho cây nho

Cây nho là loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, được trồng nhiều tại các vùng khí hậu khô và ấm. Tuy nhiên, với đặc điểm tán lá rậm rạp và quả mọc thành từng chùm, cây nho rất dễ bị tấn công bởi sâu bệnh như nhện đỏ, bọ trĩ, phấn trắng, thán thư,… Để bảo vệ cây hiệu quả, người trồng cần lựa chọn phương pháp phun thuốc trừ sâu phù hợp, không chỉ giúp tiêu diệt tác nhân gây hại mà còn đảm bảo năng suất và chất lượng nho thương phẩm.

Các phương pháp phun thuốc trừ sâu phổ biến trên cây nho

Hiện nay, người trồng cây nho có thể lựa chọn nhiều phương pháp phun thuốc bảo vệ thực vật, tùy vào diện tích canh tác, điều kiện tài chính và mục tiêu hiệu quả:

Phun tay truyền thống:
Sử dụng bình xịt đeo vai hoặc máy bơm tay. Phù hợp cho vườn nho nhỏ, dễ kiểm soát. Tuy nhiên, phương pháp này tốn công và tiềm ẩn rủi ro tiếp xúc hóa chất cao.

Máy phun động cơ (máy xịt gió):
Ứng dụng phổ biến cho vườn nho quy mô trung bình. Máy có thể điều chỉnh áp lực và tạo giọt sương mịn giúp bao phủ đều lá và quả. Khả năng xâm nhập tốt vào các tán lá rậm rạp.

Drone nông nghiệp:
Là phương pháp hiện đại, tiết kiệm thời gian và giảm tiếp xúc trực tiếp với thuốc. Drone phun đều, chính xác và đặc biệt hiệu quả trên diện rộng hoặc địa hình dốc giúp quản lý dịch hại trên cây nho hiệu quả. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu cao và yêu cầu kỹ năng vận hành.

Nếu chưa đủ kinh phí hay chưa sẵn sàng để đầu tư, người nông dân có thể sử dụng dịch vụ bay nông nghiệp để trải nghiệm và tối ưu chi phí chỉ với chưa tới 300 nghìn đồng/ha.

Bạn cũng có thể tham khảo các dòng máy bay nông nghiệp phù hợp với từng diện tích và kinh phí khác nhau tại AGTEK.VN

Hệ thống tưới kết hợp phun thuốc:
Được tích hợp trong hệ thống tưới nhỏ giọt hoặc phun sương. Giúp phân phối thuốc đồng đều đến từng cây nho và giảm công lao động. Tuy nhiên, không áp dụng được với mọi loại thuốc và hiệu quả kiểm soát sâu bệnh không cao nếu chỉ áp dụng đơn lẻ.

Kỹ thuật phun thuốc trừ sâu cho cây nho đúng chuẩn

Để đạt hiệu quả cao và đảm bảo an toàn cho cả người và môi trường, việc phun thuốc cho cây nho cần tuân thủ đúng kỹ thuật:

• Tỉa lá trước khi phun: Cây nho thường có tán rậm, nên việc tỉa lá thưa sẽ giúp thuốc thẩm thấu đều, đặc biệt vào mặt dưới lá – nơi thường trú của sâu bệnh.

• Chọn loại vòi phù hợp: Dùng vòi hình nón rỗng hoặc phun sương mịn giúp thuốc dễ len lỏi vào từng kẽ lá và chùm quả.

• Điều chỉnh áp suất vừa đủ: Áp suất mạnh sẽ giúp thuốc đi xa nhưng dễ gây trôi dạt. Nên điều chỉnh vừa đủ để giọt thuốc bám dính tốt và không thất thoát.

• Thời điểm phun: Nên phun thuốc cho cây nho vào sáng sớm hoặc chiều mát. Tránh phun lúc nắng gắt hay trời gió để thuốc không bị bay hơi hay dạt xa.

• Đảo chiều phun: Phun từ cả hai phía tán cây, xoay vòi để thuốc bao phủ toàn bộ thân, lá và quả trên cây nho.

Lịch phun thuốc theo từng giai đoạn sinh trưởng của nho

Việc xây dựng lịch phun thuốc phù hợp theo từng giai đoạn phát triển giúp bảo vệ cây nho hiệu quả và tránh lạm dụng hóa chất.

1. Giai đoạn ngủ nghỉ (Dormant Stage)

• Thời điểm: Khi cây nho đang ngủ đông, trước khi chồi non bắt đầu nảy mầm 
• Mục đích: Diệt trừ trứng sâu, bào tử nấm và mầm bệnh tiềm ẩn trên cành lá, giúp giảm đáng kể lượng mầm bệnh ban đầu cho các bệnh như Phomopsis, phấn trắng, thán thư và thối đen. 
• Loại thuốc khuyến nghị: Thuốc gốc đồng, dầu khoáng. Bạn cũng có thể dùng hỗn hợp vôi lưu huỳnh và Bordeaux. Lưu huỳnh phun vào mùa thu sau thu hoạch nhưng trước khi rụng lá cũng giúp giảm thiệt hại do nhện vào mùa vụ tiếp theo.
• Tần suất: Phun 1-2 lần, cách nhau 10-14 ngày. 

2. Giai đoạn nảy chồi, ra lá non

• Thời điểm: Khi chồi non dài khoảng 3-5 inch (7.5-12.5 cm) , hoặc khi chồi mới dài 5-10 cm  
• Mục đích: Kiểm soát sớm các loại sâu bệnh như bọ trĩ, nhện đỏ, rầy mềm và các bệnh nấm (Phomopsis, đốm lá vi khuẩn) để ngăn chặn sự lây lan. Giai đoạn này cũng quan trọng để ngăn ngừa nhiễm bệnh phấn trắng ban đầu trên cây nho.  
• Loại thuốc khuyến nghị: Ưu tiên thuốc sinh học để bảo vệ cây nho và môi trường. Các loại thuốc diệt nấm như lưu huỳnh, kali bicacbonat có hiệu quả với bệnh phấn trắng. Lưu huỳnh dạng bột mịn hoặc lưu huỳnh ướt cũng tốt cho nhện lông nhung nho và bệnh phấn trắng.  
• Tần suất: Tiếp tục phun định kỳ 7-14 ngày một lần cho đến khi quả chín. Phun thuốc diệt nấm từ khi nảy chồi đến khi ra hoa với khoảng cách 7-10 ngày tùy điều kiện thời tiết. 

3. Giai đoạn ra hoa, đậu quả

• Thời điểm: Ngay trước hoặc ngay sau khi nở hoa. Phun 1 lần trước khi nở hoa và 1 lần sau nở 5-7 ngày. Giai đoạn từ trước khi nở hoa đến 2-4 tuần sau nở hoa là thời kỳ quan trọng nhất để phun thuốc diệt nấm   
• Mục đích: Kiểm soát bọ trĩ, nhện lông nhung, ruồi đục quả và các bệnh như nấm Botrytis. Giai đoạn này ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ đậu quả và chất lượng trái.  
• Loại thuốc khuyến nghị: Hạn chế tối đa việc phun thuốc hóa học có thể gây rụng hoa hoặc ảnh hưởng đến phấn. Ưu tiên sử dụng thuốc trừ sâu sinh học (ví dụ: Bt – Bacillus thuringiensis, dầu neem) hoặc các chế phẩm sinh học ít độc tính với ong và thiên địch   
• Tần suất: 1 lần trước khi nở hoa và 1 lần 5-7 ngày sau khi nở hoa. 

4. Giai đoạn quả phát triển và chín

• Thời điểm: Từ sau khi đậu quả đến lúc thu hoạch. Ngừng phun thuốc 10-15 ngày trước khi thu hoạch   
• Mục đích: Kiểm soát ruồi đục quả, sâu ăn lá, bệnh đốm nâu, sương mai, botrytis.  
• Lưu ý quan trọng: Giai đoạn này cần đặc biệt chú ý đến dư lượng thuốc trừ sâu trên nho thương phẩm và tuân thủ thời gian cách ly (PHI). Sau thu hoạch, có thể phun thuốc diệt nấm cho các giống nho dễ bị phấn trắng hoặc sương mai để tránh rụng lá sớm, làm suy yếu cây và giảm năng suất vụ sau