Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt lịch sử cho ngành nông nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam. Nếu như trước đây, việc vận hành các thiết bị bay không người lái (drone) phun thuốc chủ yếu dựa trên kinh nghiệm hoặc các chứng chỉ đào tạo nội bộ từ hãng sản xuất, thì nay câu chuyện đã hoàn toàn khác. Với sự hiệu lực của Nghị định số 288/2025/NĐ-CP, người điều khiển bắt buộc phải có bằng lái máy bay nông nghiệp chính quy do Bộ Quốc phòng quản lý.
Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết những thay đổi pháp lý quan trọng nhất và gợi ý những địa chỉ đào tạo uy tín để bà con nông dân và anh em phi công yên tâm hành nghề hợp pháp.
1. Bằng lái máy bay nông nghiệp là gì theo luật mới?
Trước đây, chúng ta thường quen gọi là chứng chỉ vận hành hay chứng nhận tập huấn. Tuy nhiên, theo quy định mới nhất có hiệu lực từ tháng 11/2025, thuật ngữ chính xác được sử dụng là Giấy phép điều khiển phương tiện bay.
Sự thay đổi này không chỉ nằm ở tên gọi. Nó xác lập vị thế của người phi công nông nghiệp. Bạn không còn là người làm nông đơn thuần đang điều khiển một thiết bị, mà bạn được pháp luật công nhận là một phi công dân dụng, chịu trách nhiệm trước pháp luật về an toàn hàng không và an ninh quốc phòng.
Để sở hữu bằng lái máy bay nông nghiệp hợp lệ, bạn phải trải qua quy trình đào tạo bài bản, sát hạch nghiêm ngặt và được cấp phép bởi Bộ Quốc phòng, thay vì chỉ nhận chứng chỉ từ đơn vị bán máy như trước kia.
2. Vì sao phi công nông nghiệp cần Giấy phép Hạng B?
Một trong những điểm quan trọng nhất của Nghị định 288 là việc phân loại giấy phép dựa trên trọng lượng cất cánh của thiết bị.
- Hạng A: Dành cho thiết bị nhỏ (dưới 2kg), bay trong tầm nhìn. Loại này thường chỉ dùng cho flycam quay phim hoặc các drone khảo sát bản đồ ruộng (như dòng Mavic Multispectral).
- Hạng B (Thiết bị): Dành cho thiết bị từ 2kg trở lên hoặc bay theo lập trình tự động.
Hầu hết các dòng máy bay phun thuốc phổ biến hiện nay như DJI Agras T70P, T100 hay P100 đều có trọng lượng cất cánh khi đầy tải lên tới 40-50kg. Do đó, bằng lái máy bay nông nghiệp mà mọi phi công cần hướng tới chính là Giấy phép Hạng B.
Giấy phép này có thời hạn lên tới 10 năm, mang lại sự ổn định lâu dài cho nghề nghiệp của bạn. Nó giống như tấm bằng lái xe hạng C, hạng D, khẳng định năng lực chuyên môn cao của người sở hữu.
3. Điều kiện để được cấp bằng lái máy bay nông nghiệp
Siết chặt quy định đồng nghĩa với việc nâng cao chất lượng nhân lực. Để đăng ký học và thi lấy bằng, bạn cần đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
3.1. Độ tuổi và sức khỏe
Người điều khiển bắt buộc phải từ 18 tuổi trở lên. Điều này chấm dứt tình trạng các hộ gia đình để con em vị thành niên điều khiển máy bay phun thuốc – một thói quen tiềm ẩn nhiều rủi ro trước đây.
Bên cạnh đó, quy định cấm tuyệt đối việc sử dụng rượu, bia, chất kích thích khi bay. Tiêu chuẩn sức khỏe của phi công nông nghiệp giờ đây được kiểm soát gắt gao tương tự như tài xế vận tải chuyên nghiệp.
3.2. Nguồn gốc thiết bị
Bạn không thể thi lấy bằng trên một chiếc máy bay “lậu”. Mọi thiết bị dùng để đào tạo và sát hạch phải có giấy tờ nhập khẩu chính ngạch, hóa đơn chứng từ và đã được đăng ký với cơ quan chức năng. Đây là rào cản lớn đối với các dòng máy xách tay trôi nổi trên thị trường.
4. Phân biệt “Bằng lái” và “Phép bay”
Rất nhiều bà con nhầm lẫn rằng có bằng lái máy bay nông nghiệp là có thể bay bất cứ đâu. Thực tế không phải vậy.
- Bằng lái (License): Chứng nhận năng lực của con người (bạn biết bay và đủ điều kiện bay).
- Phép bay (Permit): Sự cho phép của Cục Tác chiến – Bộ Tổng Tham mưu cho một chuyến bay cụ thể tại một địa điểm và thời gian cụ thể.
Ngay cả khi đã có bằng, mỗi khi nhận lịch phun thuốc, đơn vị dịch vụ vẫn phải làm thủ tục xin cấp phép bay. Đặc biệt, nếu khu vực ruộng lúa nằm gần sân bay hoặc khu đô thị, quy trình này cần tham vấn ý kiến của Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng, mất ít nhất 3 ngày làm việc. Do đó, việc sở hữu bằng lái máy bay nông nghiệp chỉ là điều kiện cần, còn tuân thủ quy trình xin phép bay là điều kiện đủ.
5. Địa chỉ học lái máy bay nông nghiệp uy tín năm 2025
Với nhu cầu chuẩn hóa bằng cấp, hàng loạt trung tâm đào tạo đã nâng cấp chương trình để đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Quốc phòng. Dưới đây là những cái tên uy tín nhất trải dài khắp cả nước.
5.1. AgriDrone Việt Nam
AgriDrone là cái tên quen thuộc trong ngành. Điểm mạnh của đơn vị này năm 2025 là sự mở rộng chiến lược ra khu vực Bắc Trung Bộ.
- Tại Miền Nam: Trụ sở chính tại TP.HCM và các trạm thực hành rải rác khắp Đồng bằng sông Cửu Long (Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An…).
- Tại Miền Trung (Mới): Bà con khu vực Nghệ An, Hà Tĩnh giờ đây không cần vào Nam học nữa. AgriDrone đã khai trương trung tâm dịch vụ và đào tạo tại Quỳnh Lưu, Nghệ An và văn phòng tại TP. Huế.
Chương trình tại đây không chỉ dạy bay để lấy bằng lái máy bay nông nghiệp, mà còn đào tạo kỹ sâu về an toàn hóa chất, cách pha thuốc và kỹ năng bảo trì máy cơ bản.
5.2. AGTEK – đơn vị tiên phong trong lĩnh vực đào tạo và ứng dụng máy bay nông nghiệp tại Việt Nam
Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phun rải nông nghiệp bằng máy bay không người lái, AGTEK hiểu rằng yếu tố con người là chìa khóa để công nghệ phát huy tối đa hiệu quả. Từ thực tiễn triển khai hàng trăm dự án trên khắp cả nước, AGTEK xây dựng chương trình đào tạo bay nông nghiệp toàn quốc – bài bản, thực tế và dễ áp dụng ngay sau khóa học.
Khóa đào tạo của AGTEK được thiết kế dành cho:
- Nông dân muốn tự vận hành thiết bị tại trang trại.
- Hợp tác xã, đại lý, kỹ thuật viên cần nâng cao kỹ năng chuyên sâu.
- Doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao mong muốn chuẩn hóa đội ngũ vận hành.
Điểm nổi bật của dịch vụ đào tạo bay nông nghiệp tại AGTEK:
- Đào tạo toàn quốc – tổ chức tại TP.HCM và nhiều tỉnh thành: Đắk Lắk, Gia Lai, Bình Phước, Đồng Nai, Phú Yên, Lâm Đồng, Hà Nội, Quảng Bình…
- Giáo trình thực tế, bám sát quy trình phun rải chuẩn, hướng dẫn trực tiếp trên các dòng drone phổ biến (DJI, XAG, TTA, Hylio…).
- Đội ngũ giảng viên chuyên nghiệp, từng trực tiếp vận hành trong các dự án sản xuất nông nghiệp công nghệ cao.
5.3. DJI Academy (Hệ thống UTC)
Các trung tâm được ủy quyền bởi DJI Academy như TTDrone (Đồng Tháp) hay Tứ Thiên Kim (Long An) vẫn giữ vững phong độ về chất lượng kỹ thuật. Chứng chỉ UTC tại đây được công nhận rộng rãi và là nền tảng vững chắc để bạn chuyển đổi sang bằng lái máy bay nông nghiệp chính quy theo luật Việt Nam. Giáo trình tại đây rất nặng về kỹ thuật bay và xử lý tình huống khẩn cấp.
6. Cơ hội nghề nghiệp khi có bằng chính quy
Nhiều người lo ngại quy định mới gây khó khăn, tốn kém. Tuy nhiên, nhìn ở góc độ tích cực, tấm bằng lái máy bay nông nghiệp Hạng B là “tấm vé bảo hiểm” cho sự nghiệp của bạn.
- Thu nhập cao hơn: Các Hợp tác xã và doanh nghiệp lớn chỉ tuyển dụng phi công có bằng cấp chính quy để đảm bảo tính pháp lý. Mức lương và đãi ngộ cho nhân sự này cao hơn hẳn so với lao động tự phát.
- An toàn pháp lý: Bạn không còn phải nơm nớp lo sợ bị tịch thu máy hay phạt hành chính vì bay “chui”.
- Nâng cao tay nghề: Quá trình đào tạo bài bản giúp bạn hiểu rõ về khí tượng, nguyên lý bay, giúp giảm thiểu tối đa rủi ro rơi máy – nỗi ám ảnh lớn nhất của nghề bay.
Năm 2025 là năm của sự chuyên nghiệp hóa. Bằng lái máy bay nông nghiệp không còn là sự lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc để tồn tại và phát triển trong ngành dịch vụ nông nghiệp.
Thay vì hoạt động trong vùng xám rủi ro, bà con và anh em phi công hãy chủ động đăng ký các khóa học tại những đơn vị uy tín như Agtek. Đầu tư cho kiến thức và pháp lý chính là đầu tư cho sự an toàn và thịnh vượng bền vững trên mỗi cánh đồng.
Bài viết được tổng hợp dựa trên Nghị định 288/2025/NĐ-CP và báo cáo thị trường máy bay nông nghiệp Việt Nam 2025.
