Bối cảnh sản xuất lúa ở Việt Nam
Bón phân biến đổi đang dần trở thành xu hướng mới trong sản xuất lúa tại Việt Nam, đặc biệt tại các vùng trọng điểm như Đồng bằng sông Cửu Long, Bắc Bộ và miền Trung. Thay vì rải phân đều khắp ruộng theo phương pháp truyền thống – không phân biệt tình trạng sinh trưởng từng khu vực – nhiều bà con nông dân đã bắt đầu chuyển sang giải pháp bón phân theo tỷ lệ biến đổi bằng máy bay không người lái (UAV) tích hợp cảm biến đa phổ.
Phương pháp hiện đại này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí, giảm thiểu lãng phí phân bón mà còn góp phần nâng cao năng suất và chất lượng lúa, đồng thời đảm bảo tính bền vững trong điều kiện thiếu lao động và đất bùn sau mưa.
Thí điểm thành công tại Đồng Tháp
Từ giữa 2023, tại huyện Tam Nông (Đồng Tháp), đã triển khai thử nghiệm sử dụng DJI Phantom 4 Multispectral (P4M) để khảo sát sinh trưởng lúa và tạo bản đồ NDVI. Dữ liệu xử lý bằng DJI Terra giúp tạo bản đồ “kê đơn phân”, sau đó DJI Agras T30 thực hiện bón phân biến đổi theo từng vùng ruộng:
-
Vùng phát triển tốt: 75 kg/ha
-
Vùng trung bình: 100 kg/ha
-
Vùng yếu: 125 kg/ha
So với phương pháp bón cố định 100 kg/ha, lượng phân trung bình giảm còn khoảng 80%, giúp giảm chi phí nhưng tăng năng suất.
Kết quả nổi bật ngay trong vụ đầu
Tiêu chí | Bón biến đổi (UAV) | Bón cố định (truyền thống) |
---|---|---|
Lượng phân trung bình (kg/ha) | ~302,8 | ~371,9 |
Chi phí phân bón (VNĐ/ha) | ~2.229.600 | ~2.482.900 |
Năng suất (kg/ha) | ~10.157,9 | ~9.380,8 |
Chênh lệch năng suất | +8,3% | — |
Lợi nhuận tăng thêm | ~3,2 triệu đồng/ha | — |
Kết luận: bón phân biến đổi bằng UAV không chỉ giúp tiết kiệm khoảng 20% phân bón, mà còn giúp tăng năng suất lúa hơn 8%, với lợi nhuận cải thiện rõ rệt.
Lợi ích tổng hợp của bón phân biến đổi
-
Tiết kiệm phân bón: Giảm trung bình 20%, tiết kiệm chi phí hàng trăm nghìn đồng/ha.
-
Phát triển đồng đều: Cây lúa sinh trưởng đều hơn, ít sâu bệnh, ít đổ ngã.
-
Không đạp ruộng: Tránh bước lên đồng khi bón, bảo vệ hệ rễ và giảm tổn thương lúa.
-
Phù hợp mọi điều kiện: Drone hoạt động hiệu quả kể cả ruộng sau mưa hoặc không thể dùng máy kéo.
-
Ứng dụng mở rộng: Có thể kết hợp phun thuốc, giám sát dịch bệnh, lập bản đồ tưới tiêu.
Quy trình triển khai bón phân biến đổi tại Việt Nam
-
Khảo sát ruộng lúa bằng UAV P4M, đo NDVI để phân vùng.
-
Xử lý dữ liệu bằng DJI Terra, tạo bản đồ kê đơn phân từng khu vực.
-
Lập lộ trình bay cho T30, cài đặt lượng phân theo vùng (75–125 kg/ha).
-
Bay thực hiện bón phân biến đổi với Agras T30 theo bản đồ đã lập.
-
Đánh giá sau 2 tuần, quan sát màu sắc lá, thu mẫu và điều chỉnh kế hoạch bón tiếp theo.
-
Vệ sinh drone và lưu lịch sử bay để sử dụng cho các vụ sau.
Thông số vận hành tiêu chuẩn
-
Chiều cao bay: ~2 m
-
Tốc độ bay: 18–22 km/h
-
Lưu lượng vận hành theo vùng: 75–125 kg/ha
-
Tốc độ quay của spinner: ~700 vòng/phút
-
Bề rộng phủ thuốc/phân: ~7 m mỗi lượt bay
Tuân thủ các thông số này giúp đảm bảo độ phủ đều và hiệu quả tối ưu cho phép bón phân biến đổi.
Mở rộng mô hình và tiềm năng nhân rộng
Giải pháp này có thể nhân rộng tại các tỉnh như Long An, An Giang, Sóc Trăng, Tiền Giang hay vùng Bắc Bộ nơi sản xuất lúa tập trung, có diện tích lớn hoặc hợp tác xã nông nghiệp. Mô hình phù hợp cho hệ thống nông dân nhỏ, vừa và lớn, đặc biệt khi áp dụng trên nền hợp tác xã hoặc dịch vụ UAV theo hình thức thuê dịch vụ.
Ngoài bón phân, UAV còn hỗ trợ phun thuốc trừ sâu, quản lý tưới tiêu, và giám sát sinh trưởng định kỳ—giúp phát hiện sớm dịch bệnh và điều chỉnh kịp thời.
Kết luận
Việc ứng dụng bón phân biến đổi bằng UAV và bản đồ NDVI tại Việt Nam đánh dấu bước tiến quan trọng hướng tới nông nghiệp chính xác và bền vững. Việc tăng năng suất lúa ~8% với lượng phân giảm ~20% là minh chứng rõ nét cho hiệu quả kinh tế và sinh thái. Đây chính là hướng đi quan trọng giúp nền nông nghiệp Việt Nam thích ứng với thị trường, giảm chi phí đầu vào và nâng cao chất lượng sản phẩm lúa gạo.
BẠN CẦN TƯ VẤN CHI TIẾT HƠN! HÃY LIÊN HỆ AGTEK.VN ĐỂ ĐƯỢC HỖ TRỢ TẬN TÌNH!
Tham khảo thêm các sản phẩm, dịch vụ từ Nhà Bè Agri
- Dịch vụ máy bay nông nghiệp rải phân bón
- Dịch vụ máy bay nông nghiệp phun thuốc trừ sâu
- Máy bay nông nghiệp DJI T25P, DJI T70P, DJI T100